Tetyda Uranida

Pośród córek Uranosa i Gai uważana bądź za najmłodszą, bądź za najstarszą, była Tetyda. Miała być urodziwą boginią morską, przez co mogła zostać oszczędzona przez bezlitosnego ojca, jednakże mówi się czasem, że została strącona do Tartaru razem ze swym bliźniakiem Okeanosem. Jak zwykle, źródła są sprzeczne odnośnie jej wieku czy ewentualnego pobytu w Tartarze, jednak jest pewno - gdy jej najmłodszy brat, Kronos, zbuntował się przeciwko ojcu, Tetydę przeciągnął na swoją stronę i z jej pomocą obalił ojca.

Tetydy tej nie należy mylić z inną Tetydą, córką Nereusa, matką Achillesa. Choć w polskim przekładzie ich imiona mogą zdawać się identyczne, w oryginale były zupełnie inne - Tetyda, o której mówi ten artykuł to Tethys (Τηθυς), a Nereidę nazywano Thetis (Θετις). Tamtą drugą opisze w swoim czasie inny artykuł, a my wracajmy do biografii Uranidy.

Po otrzymaniu władzy nad morzami i morskimi stworzeniami, miała wziąć ślub ze swoim bratem, wspomnianym wcześniej Okeanosem. I w tym momencie nastąpił najważniejszy moment biografii Tetydy - zaczęła rodzić niezliczone ilości dzieci, których już przed Tytanomachią były setki, a do dnia "dzisiejszego" greckiej mitologii, dzieci tych miało być aż 3 000 - począwszy od najstarszego Acheloosa, poprzez inne sławne córki (Klimene, Metydę, Filyrę) i synów (Meander, Erydan, Tybr, Nil), stała się praprodzkinią większości znanych greckich rodów i herosów. Jak do tego doszło? Otóż greckie rodziny arystokratyczne miały brzydki zwyczaj uzupełniania dziur w swoich drzewach genealogicznych... Okeanidami, czyli właśnie córami Okeanosa i Tetydy. Na równi z Zeusem, którym uzupełniano dziury płci męskiej, oba bóstwa stały się protoplastami większości szlachetnych rodów. Oczywiście plebs powstał z kamieni rzucanych przez Deukaliona i Pyrrę...

W czasie Tytanomachii Tetyda biernie wspierała Zeusa. Gdy jej brat walczył na pierwszym froncie, ona opiekowała się rodzeństwem swego bratanka i dbała o jego bezpieczeństwo, włączając w to młodą Herę. Dzięki temu zyskiwała czasem przydomek "mamki bogów Olimpu", Hera nawet czasami traktowała ją lepiej niż Reę - która pozwoliła ojcu na połknięcie swojej najmłodszej córki w całości. Po obaleniu Kronosa, Tetyda spoczęła w pałacu na krańcach świata razem z bratem-mężem na swego rodzaju boskiej emeryturze.

Tetyda pojawia się jednak w mitach raz jeszcze. Gdy król Likurg próbował popełnić zamach na życie młodego Dionizosa, syna Zeusa, młody heros uciekł w ostatniej chwili i dostał się aż do Tetydy. Gdy ta dowiedziała się czyim synem jest ten heros, starannie zadbała i o niego, wpajając mu wiele z jego życiowych wartości (przy okazji musiała nie stronić od mocnych trunków, skoro jej wychowanek wybrał sobie taką, a nie inną domenę...). Nazywana przez to również drugą matką Dionizosa (a przez Orfików nawet trzecią! to długa historia, i nie w tym artykule o tym winna być mowa), zyskiwała czasem cześć "wielkiej mamki". Jest to just ostatnia jej ważna rola w mitologii - potem jest jedynie wspominana jako matka niezliczonych dzieci - gdyż swoją rolę pani mórz oddała wnuczce, Nereidzie Amfitrycie, żonie Posejdona.