Panatenaje - w starożytnych Atenach największe i najstarsze święto ku czci Ateny, obchodzone w ostatnich dniach (25-28) miesiąca Hekatombajon (sierpnia). Wg podania ustanowił je Erechteus (pod nazwą Athenaja), a Tezeusz po zjednoczeniu gmin attyckich uczynił z Panatenajów święto ogólnoateńskie. Święto to dzieliło się na Małe Panatenaje i Duże Panatenaje.

Małe Panatenaje były świętem jednodniowym. Posągom Ateny w mieście zakładano wówczas nowe szaty zwane peplos oraz składano ofiary Atenie Polias ("Miejskiej" - opiekunce Aten), Hygiei i Nike. Potem następowały konkursy taneczne.


Wielkie Panatenaje były one bardzo uroczystym świętem w Atenach. Rozpoczęciem tego święta było czuwanie przez całą noc. Gdy zaczynał się dzień ateńscy młodzieńcy ścigali się z pochodniami z gaju, który rósł za murem, aż na sam szczyt Akropolu.  Następnie wszyscy mieszkańcy Aten szli na procesje spod Bramy Dipylońskiej w Keramejkos aż do Partenonu, gdzie tak jak w małe Panatenaje składano ofiary, a posągowi Ateny zakładano peplos. Szaty te szyte były przez dziewczęta z najzamożniejszych rodzin, a podczas procesji niesione były na maszcie zamontowanym na rydwanie w kształcie statku. Materiał peplos robiony był z wełny, miał żółtą barwę i pokryty był wzorami przedstawiającymi sceny z Gigantomachii.
W dalszej kolejności odbywały się wyścigi rydwanów, gonitwy koni, zawody lekkoatletyczne i konkursy muzyczne, trwające przez kilka dni. Zwycięzcy lekkoatleci otrzymywali w nagrodę amforę oliwy ze świętych gajów oliwnych. Obchody obejmowały też taniec nagich mężczyzn, mających tylko hełm i tarczę, dla upamiętnienia zwycięstwa Ateny nad Gigantami.